Albert Dadas

Zeg me wie je schaduwt…

  Wie was — of wie is — Albert Dadas?
Een raadselachtige reiziger, een van de eerste «dromomanen», gediagnosticeerd eind 19de eeuw? Landloperij en zwerftochten allerhande waren schering en inslag in die tijd van naties en grenzen. In deze context wordt Dadas, een bescheiden gasfitter uit Bordeaux, getroffen door «ambulant automatisme». Deze aandoening voert hem, voor korte of lange tijd, van Valenciennes naar Moskou (via Luik!), van Praag naar Warschau en van Berlijn naar Minsk. Hij is meer een avontuurlijke geest dan een avonturier, hij struikelt en staat weer op, laat met de ene hand sporen achter en wist ze uit met de andere. 

  Wie is — of wie was — Philippe Herbet? 
Misschien een rondreizend kunstenaar, vermoedelijk geboren in Istanbul in 1964. Hij fotografeert, schrijft veel en tekent sinds kort een weinig. Ook hij is bedreven in de kunst van het fugeren: zijn vluchttochten brachten hem vaak naar het Oosten (Rusland of Wit-Rusland) of naar de poorten van het Oosten (Turkije, Armenië, Kaukasische Republieken). Zijn omzwervingen stelt hij vaak te boek in meerdere publicaties waarin tekst en beeld hand in hand gaan.  

Zou het kunnen dat deze twee figuren er slechts één zijn (en, zo zou de Engelse moralist eraan toevoegen, zo ja, dewelke)? Herbet-Dadas vormt een eenheid, of daar lijkt het ten minste op. Want in dit verhaal over een duo is de vraag, zoals bij alle tweetallen, wie uiteindelijk van wie bezit neemt? Speurwerk of delirium, heugenis en projectie, stuurloosheid en obsessie, persoonlijke fictie en anachronistische documentaire, het project «Dadas» mixt onderweg, en sinds bijna vijf jaar, oude en actuele foto’s, teksten van vroeger en nu, toeristische gidsen of spiritistische getuigenissen… tekens, gemoedsstemmingen, herinneringen, brokstukken. De trajecten kruisen elkaar, de toevalligheden nemen toe, van opflakkeringen tot verdwijningen. 

Philippe Herbet gaat tegen de stroom in ten overstaan van zichzelf en van de vertrouwde terreinen en betrekt ons in een experiment dat niet risicoloos is: ergens tussen de blootgeving en totale ontbinding van het zelf komt er een historische zoektocht op gang die even spiritueel als psychologisch is. De nadruk ligt hier veel meer dan voordien op de innerlijke reis. De lange belichtingstijd zorgt ervoor dat de geënsceneerde foto’s zelfportretten worden zonder het te zijn. «Ik ben zijn spook en hij is het mijne, binnen het kader ben ik tezelfdertijd zijn acteur en de mijne.» Al blijft de schoonheid van vrouwen de grillige of statische zwerftochten van de fotograaf bepalen en magnetiseren, ze versmelt nu met de verbleekte tapisserieën, de onbestendige landschappen, de al bijna uitgewiste foto’s — de witte sneeuw, de blauwe uren… 

Zijn ten andere de «verdwijning van het zelf» en de bewegingsvrijheid (van individu en van volkeren) geen uiterst actuele probleemstellingen die, met andere woorden, evenzeer verbonden zijn met het verleden als met de toekomst? 

Wie weet? Ziedaar Herbet en Dadas verbonden in de ruimte, en ingehaald door de tijd. Door zichzelf. 

Emmanuel d’Autreppe, curator, januari 2021 
Vertaling: Marleen Cappellemans

Herbet-Dadas: het boek is een gemeenschappelijke uitgave van Contretype (Brussel) en L’image sans nom (Liège).

ARTICLE:
David Martens, « Des fantômes photosensibles. Philippe Herbet – Albert Dadas », dans L'Exporateur. Carnet de visites, May 2021.

Website: www.herbet.me

© Philippe HERBET, uit reeks Albert Dadas, 2015-2019, 30 x 24 cm, Courtesy Galerie Cerami, Charleroi / © Philippe HERBET, uit reeks Albert Dadas, 2015-2019, 30 x 24 cm, Courtesy Galerie Cerami, Charleroi / © Philippe HERBET, uit reeks Albert Dadas, 2015-2019, 24 x 30 cm, Courtesy Galerie Cerami, Charleroi.